Potoczna definicja nieruchomości nie wydaje się bardzo skomplikowana. Na co dzień często używamy takich terminów, jak „pośrednik w handlu nieruchomościami” lub „rynek nieruchomości”. W powszechnym rozumieniu słowo „nieruchomość” oznacza ziemię, budynek lub mieszkanie. W bardziej fachowym ujęciu sformułowanie tego terminu nie jest takie proste. Czym są nieruchomości z perspektywy polskiego prawa oraz jak wygląda ich podział?
Nieruchomości – definicja terminu w polskim prawie
W polskim prawie pojęcie „nieruchomość” jest ujmowane na dwa sposoby. Kodeks cywilny definiuje je jako fragment terenu, czyli gruntu, który jest odrębnym przedmiotem własności. Nieruchomości w tym rozumieniu to także budynki znajdujące się na powierzchni ziemskiej oraz fragmenty budowli, które są przedmiotem własności odrębnym od gruntu. Zgodnie z prawem cywilnym posiadłości są wydzielane w sposób prawny, czyli własnościowy, a także fizyczny, czyli geodezyjny.
Termin „nieruchomość” może też być rozumiany zgodnie z zapisami ustawy o księgach wieczystych i hipotece. W tej perspektywie oznacza on fragment ziemskiej powierzchni, dla którego została utworzona księga wieczysta.
Jakie rodzaje nieruchomości wyróżniamy?
W polskim prawie funkcjonuje podział na trzy rodzaje nieruchomości. Podstawowe typy to posiadłości gruntowe, czyli grunty, posiadłości budynkowe oraz posiadłości lokalowe. Nieruchomości gruntowe możemy z kolei podzielić na zabudowane i niezabudowane. Stosowany jest też inny, szczególny podział nieruchomości gruntowych – na leśne oraz rolne.
Grunty to fragmenty terenu, który są wydzielonym przedmiotem własności. Elementami składowymi nieruchomości gruntowych są budynki, ale również rośliny oraz urządzenia na stałe związane z gruntem oraz prawa powiązane z własnością.
Nieruchomości budynkowe, czyli budynki, oraz nieruchomości lokalowe, czyli części budynków, zgodnie z odpowiednimi przepisami mogą być wyodrębnione od gruntów. Uznawane są wtedy za przedmiot własności, który jest odrębny od nieruchomości gruntowej. Warto jednak wiedzieć, że osoba posiadająca prawo do budynku lub lokalu, posiada jednocześnie przymus współwłasności gruntów, na których znajdują się budynki.
Nieruchomości gruntowe możemy podzielić też na rolne lub leśne. W tym pierwszym przypadku definicja nie jest związana z rodzajem, ale sposobem korzystania z nieruchomości – to znaczy z prowadzeniem na jej terenie działalności rolnej. Drugi termin także jest nieformalny, a wyjaśnia się go na podstawie definicji lasu zawartej w odpowiedniej ustawie z 1991 roku.