Współczesny świat zalewa nas niewyobrażalną ilości informacji i tradycyjne metody pozyskiwania wiedzy przestają być wystarczające. Zaczynamy sięgać po nowe narzędzia, którą pomagają nam sprostać wyzwaniom i zapamiętywać coraz więcej wiadomości w szkole, pracy czy w codziennym życiu. Te metody to mnemotechniki. Dzięki nim, nasze zapamiętywanie jest dużo skuteczniejsze i długotrwałe. Mnemotechniki przełamują utarte schematy myślenia i rozbudowują kreatywne podejście do zdobywania wiedzy. Sprawiają, że nauka nie jest tylko bezmyślnym, nieefektywnym i męczącym „wkuwaniem”, lecz ekscytującą i przyjemną przygodą.
Mnemotechniki to metody, system „kodów pamięciowych” (Buzan, 2003a; za: Skibska, 2012), które wspomagają zapamiętywanie dowolnych informacji i pomagają im przedostać się do tzw. pamięci trwałej, która przechowuje informacje bez bliżej określonych ograniczeń czasowych (Nęcka, Orzechowski i Szymura, 2006). Korzystanie z mnemotechnik wymaga zastosowania zasad kojarzenia i wyobraźni, aby możliwe było powstawanie w umyśle niezapomnianych obrazów (Buzan, 2003ab, 1988; za: Skibska, 2012).
Mnemotechniki znacznie skracają czas zapamiętywania i pozwalają zwiększyć ilość zatrzymywanych w pamięci informacji. Metody te – wierszyki, rymowani, układy skojarzeń czy gry słów – najczęściej oparte są na tworzeniu wizualizacji i asocjacji, angażują także nasze zmysły i emocje. Dzięki temu, przez przywołanie odpowiedniego skojarzenia czy emocji, w każdym momencie jesteśmy w stanie wydobyć z pamięci interesujące nas informacje. Na podstawie badań dowiedziono, że wyobrażenia mogą być pomocne w osiąganiu skuteczności pamięci. Materiał bezsensowny oraz pojęcia abstrakcyjne nie pobudzają w pamięci przedstawienia wzrokowego (Mietzel, 2003b; Kaczur-Gryz, 1996; za: Skibska, 2012), dlatego – aby były one łatwiejsze do zapamiętania konieczne jest ich ukonkretnienie (Skibska, 2012). Tradycyjne metody nauczania, takie jak np. wielokrotne powtarzanie zapamiętywanych informacji są nużące, monotonne i mało twórcze. Nie pobudzają naszego umysłu w należyty sposób i nie sprawiają, że zapamiętujemy efektywniej.
Stosując mnemotechniki w codziennym życiu, gwarantujemy naszemu umysłowi niezwykłą gimnastykę – stymulujemy zarówno lewą, jak i prawą półkulę mózgu, co zwiększa jego wydajność, pozwala wykorzystać niesamowite zasoby pamięci i wydobyć z niej to, co jest nam akurat potrzebne (Buzan 2003ab, 1988; za: Skibska, 2012). Korzystanie z mnemotechnik daje nam też możliwość zachowania sprawności umysłowej i dobrej pamięci na bardzo długi okres naszego życia. Mnemotechniki szczególne zastosowanie znajdują przy nauce języków obcych, zapamiętywaniu długich ciągów liczbowych czy uczeniu się układu okresowego pierwiastków, ale świetnie nadają się też do zapamiętywania listy zakupów czy dat urodzin naszych bliskich. Dzięki wykorzystaniu mnemotechnik zaoszczędzamy mnóstwo czasu i możemy być pewni, że zapamiętane wiadomości utrzymają się w naszym umyśle na dłużej. Co więcej, dzięki temu że mnemotechniki rozwijają naszą kreatywność i twórcze podejście do nauki, stanie się ona dla nas przyjemna i inspirująca.
Podsumowując, gdy używamy mnemotechnik podwyższamy umiejętności niezbędne w zapamiętywaniu, takie jak koncentracja, umiejętność kojarzenia, wizualizacja czy wyobraźnia. Skutkuje to naturalnym polepszeniem funkcjonowania naszej pamięci – efektywniej zapamiętujemy i odtwarzamy duże ilości informacji. Dzięki temu, mnemotechniki są przydatnym narzędziem w życiu codziennym, nauce i pracy. Są doskonałym treningiem pamięci, który praktykowany od najmłodszych lat, z pewnością zaowocuje w dojrzałym wieku.
- LITERATURA:
- Nęcka, E., Orzechowski, J., Szymura, B. (2006). Psychologia poznawcza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Buzan, T. (1988). Rusz głową. Program treningowy dla mózgu , Management Media, Warszawa.
- Buzan, T. (2003a). Pamięć na zawołanie, Łódź: Ravi.
- Buzan, T. (2003b). Podręcznik szybkiego czytania, czytania, Łódź, Ravi.
- Kaczur-Gryz, E. (1996). Potęga osobowości. Pamięć. Warszawa: Świat Książki.
- Kurcz, I. (1977b). Uczenie się i pamięć. W: T. Tomaszewski (red.): Psychologia , PWN, Warszawa.
- Mietzel, G. (2003b). Wprowadzenie do psychologii, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
- Skibska, J. (2012). Mnemotechniki, Kraków: Oficyna Wydawnicza IMPULS